Từ hướng tiếp cận xã hội học về văn hóa, tác
giả bài viết đưa ra cách hiểu về khái niệm văn hóa gia đình: những đặc trưng,
quy luật hình thành và phát triển; cấu trúc, chức năng; đối tượng và các nội
dung nghiên cứu của văn hóa gia đình. Hướng tiếp cận xã hội học về văn hóa gia
đình co thể giúp cho các nhà nghiên cứu xã hội học gia đình có thêm những cơ sở
khoa học cho việc triển khai các công trình nghiên cứu văn hóa gia đình và sự
biến đổi của văn hóa gia đình Việt Nam.
1. Đặt vấn đề
Văn hóa gia đình là một nội dung
quan trọng trong lĩnh vực nghiên cứu gia đình. Nghiên cứu văn hóa gia đình giúp
chúng ta có cơ sở khoa học để hiểu đúng bản chất và truyền thống của gia đình
Việt Nam, thấy được những nét tương đồng và khác biệt giữa gia đình Việt Nam
với gia đình các dân tộc khác trong khu vực và trên thế giới. Trên cơ sở đó
chúng ta có thể tìm kiếm những giải pháp và chiến lược phát huy vai trò to lớn
của gia đình trong việc giữ gìn truyền thống quý báu của dân tộc, góp phần củng
cố sự bền vững của gia đình, giữ vững ổn định xã hội, phát triển kinh tế, nuôi
dưỡng, giáo dục và cung cấp nguồn lực con người đáp ứng đòi hỏi của sự nghiệp
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Nghiên cứu văn hóa gia đình còn giúp
chúng ta hiểu được bản chất văn hóa Việt Nam, bởi vì gia đình Việt Nam là một
thiết chế nền tảng của xã hội Việt Nam truyền thống, có chức năng lưu giữ và
chuyển giao các giá trị văn hóa của dân tộc từ thế hệ này sang thế hệ khác.